Minggu, 14 Oktober 2018

Udin pengin menyang swarga


kelas XII APK 1
Ajeng Mutiaraningsih            (03)
Anisya Galuh Shelayanti       (14)
Aprilia Anita Sari                  (15)
Dian Dwi Kustatiria              (38)

Udin Pengen Mlebu Swarga

Dening: Adam Yudhistira


            Seneng ing praupane Udin padang kayata langit tengah dina. Dheweke lungguh ing bale-bale pring karo ngenteni andharane ibuke ngenani swarga. Ora ana liane sing bisa gawe Udin seneng lan pengen weruh sakliyane swarga. Wiwit cilik Udin mung urip karo ibuke. Menawa dheweke kangen karo bapake, dheweke bakal nangis lan takon ngenani swarga, amarga saben takon ngenani bapake, ibuke mesti menehi siji jawaban seng disenengi: bapak ana ing swarga.
            “Wonten swarga, kula saged kepanggih kaliyan bapak?” takon Udin.
            “Oh mesti,” wangsulane Julaiha.”Ing kono bapak ngenteni awake dewe, kowe bisa pethuk bapak ing swarga yen kowe sregep salat, le. Kowe wes salat?”
            “Kulo nembe bibar salat luhur, Mak”wangsulane Udin seneng.
            “Iya apik.” Wangsulane Julaiha karo ngelus batuke anake. “Kowe mesti pethuk bapak       ing swarga.”
            Udin manthuk-manthuk, sakwise kui nggeret tangane ibuke. “Kulo kesah rumiyin, Mak. Mang Kasim sampun ngrantosi kulo wonten dermaga,assalamualaikum...”omonge sakwise ngambung tangane Julaiha.
            “Walaikumsalam, ati-ati, le.” Julaiha ndelok awake bocah cilik kuwi karo dada ringkih kayata diantem kayu eri. Udin mesti kangen bapake. Kangen kang ora bakal teka muara.
***
            Sakwise muleh sekolah, Udin mangkat ing dermaga metuki Mang Kasim. Karo praune, Mang Kasim kerep ngejak Udin ngeterne asil bumi saka desa-desa ing pesisir sing arep didol ing kutha kabupaten. Jalur kali dadi pilihan warga siji-sijine, amarga dalan aspal urung teko desane.
            Biasane, sakwise ngrewangi Mang Kasim, Udin lungguh ing dermaga nganti sore. Panggon kui sakjane ora patut diarani dermaga, nanging warga sakiwo tengene wis kadung ngarani dermaga. Mung ana siji gubuk cilik sing gendhenge godong nipah lan pirang-pirang cagak kayu kanggo nyantolne tali prauing kono. Gubuk iku nggone Mang Kasim. Panggonane pas madep kali lan bukit-bukit.
            Udin nate dicritani guru agamane, menawa ana ing swarga mili kali–kali lan gunung–gunung kang padhang. Surup kang murup lan ngolesi cahya ana ing dhuwure kali , werna rada abang kang mbungkus bukit-bukit, gawe Udin ngrasakake apa kang dicritakake guru agamane.
            “Mang, menapa panjenengan natos tindak dhateng swarga ?” takon Udin menyang wong lanang rambut putih kang lungguh ana sisihe nggulung jala kang kekoyak. Awan wis ganti surup pas Udin mbalang takon kui neng Mang Kasim.
            Wong lanang tuwa iku ngguyu banter, “ Yen pengen menyang swarga berarti aku kudu mati dhisik Din.”
            “Menawi mekaten bapak kula sampun seda.”Sawangane mata bocah iku nleset nembus awang–awang kabur ing manik langit. Mata lugu iku kekaca–kaca. “Ibu mesti nggunem menawi bapak wonten swarga.“
            Mang Kasim narik ambegan, “Iya ibumu bener,Din. Bapakmu ana ing swarga.”
            Mang Kasim ngingeti praupane Udin karo dada kabungkus rasa nelangsa. Kadhelok saka sawangane, wong tuwa iku tresna banget marang Udin. Isih nemplek ing pangelinge wektu Sobari dikabarne mati sepuluh taun mbiyen. Wektu iku Udin isih ana jero wetenge Julaiha. Wektu awan naas iku, dheweke lan wong–wong liya nandu awake Sobari kang mati ketiban kayu ing alas kelingi.
            “Kenangapa wong kudu mati dhisik supaya isa menyang swarga?”takon Udin mecahne lamunane Mang Kasim. Wong lanang tuwa pakulitan tembaga iku mikirne prakara kui. Dheweke kelangan tetembungan. Mang Kasim nggoleki tembung kang penak dicerna pikirane bocah saumurane Udin. Siji kewan kinjeng abang mencok ana pucuke godhong keladi,banjur miber maneh. Kinjeng iku njentit–njentitne buntute neng sak nduwure kali kang mili anteng.
            “Kowe nate ndelok kinjeng metu soko buthunge kumbang banyu?” takon Mang Kasim.
            Udin manthuk-manthuk. Mang Kasim mesem. Ora mungkin Udin ora ngerti. Bocah kui meh ngentekne separo wektune neng pinggir kali, ora mungkin yen dheweke ora eruh cikal bakal anane kinjeng sing kerep dheweke cekeli wektu ngrasa waleh amarga ora ana amotan utawa arus kali ora kekancan.
            “Kaya ngono kethoke carane menyang swarga” jawabe Mang Kasim sak isa- isane.” Kumbang banyu kudu mati dhisik supaya dadi kinjeng. Kinjeng kang nduwe elarlan isa miber neng ngendi–endi.
            Mata Udin metu cahyane krungu jlentrehane kuwi, “Oh yen aku nduwe elar lan isa miber. Aku isa nyusul bapak menyang swarga,” jarene karo ngadek ndaplangaketangan kaya wis cumepak arep miber.
            “Aja dhisik” kowe isih enom banget” guyon Mang Kasim. Wong lanang tuwa iku ngguyu towo. Dheweke banjur nggantung jala lan ngombe kopi sing wis arep anyep kesebul angin. Ana rasa pait nglontor neng dada wong lanang tuwa iku, rasa pait sing beda karo rasa paite kopi sing disesepe.
            Ing swasonokuwiUdinmungbisameneng. Sirahemungbisamanthuk-manthuk. Mungesemansing kaempetinglambene.Eseman sing mbingungakemungUdin sing werohapa sing didelikake.Bocahikungadegsaka panggonanelungguhlanmlayubanter ninggalakemangKasimngadeging joganblabakdermaga.
            "He, Udin.Awakmuarepmenyangngendi?"
            "Kula,badhetindakdhatengswarga!” wangsulaneUdintanponoleh.Dhewekemlayukarondaplangaketangane. Saikikarongobah-ngobahaketanganekayatatenananmiber.UdinsoyoadohninggalakedermagalangubukeMangKasim. Wonglanangtuwaikumungbisamesemngingeti awake Udin sing ilangsakamburienggokannjero sing dirumbukisuketteki.
***
            Wayahwengiwesawit. Mbulanmbakarpucuk-pucuke wit-witan.Julaihauwesmerem, nangingUdin isihdurung turu. Mripatebocahikunerawanglangit-langit. OmonganeMangKasimwingiisehkrungu-krunguingkupinge : caralungomenyangswargamungsiji, dhewek e kudu mati dhisik. Omonganeiku kaya pulut sing ngubetpikiraneUdin. Nemplekkenceng ngantigawegagasaningsirahe.
            Udinkangen tenan. Dhewekekepengincepetnemonibapake.Udinmungmencepnyawangkanca-kancanedolanankarobapake. Tapidhewekeora. Mungibu sing anaingsabendinane. MungMangKasim. Udinmeremakemripate. Dhewekengrungokake sworo-sworoingnjerosirahekaroatidicegatpitakonan.
            "Kaya aparupaneswarga? Apaana bapakingswarga?
            Kaya mangkono sworo-sworoingsiraheUdin.Kabehsyarat lungomenyangswargauwis dicepakake. Dheweke ora nateninggalakesalat, amargajareibune, salatikusyaratutamamlebuswarga.Udinyauwisnyepakake bubuk sing uwisdheweketemokakeinggubukeMangKasim. Dheweke isih elengpraupane sing tegangwongLanangtuwaikunalika dheweke nyandakbubukkuwi.
            "Awakmubisamati!"jeriteMangKasimkaromripatemendelik."Ikububukputas. Yen didhelokuwongsakdeso awake dewebisa kenek prakara.
            Udin mesem. Akal buluse bisa ngelabui Mang Kasim. Dheweke apus-apus mbalekake bubuk kui ing panggonane lan Mang Kasim percaya. Nalika wong lanang tuwa iku nylemur, Udin nyamber njupuk bubuk kui meneh, sawise kui nyimpen ing  walik sak klambine.
Sak iki kabeh uwes siap. Udin arep miwiti dalan mlebu swarga. Pisan-pisan bocah kui nglirik ibuke, neliti sepira angklere ibuke kui turu. Udin nyenggol sikile, mastekake ibuke uwes kalelep ing njero impi. Sawise percaya tenan, lagi dheweke tangi lan  medhun saka panggonan turu tanpa ana swara.
            Bubuk kui dikutahne ing njero gelas plastik, sakwise kui diudek karo banyu. Sawise rada kecampur, Udin mbalek ing kamar. Dheweke  ndeleh gelas kui ing dhuwur meja  sisih tengen panggonan turune.Udin ngenteni adzan subuh muni, lagek dheweke arep mangkat neng swarga.
            Wektu mlaku kanthi alon-alon. Kewan wengi ing njaba lan cecak ing dhuwur plapon omah nyanyi syahdu. Sawentara kui  ing dhuwur  panggonan turune, Udin isih tresna mbukak mata. Atine bocah kui dibayang-bayangi prakara-prakara sing gawe atine bingung. “Kepriye yen  bapake ora kenal karo dheweke? opo kepriye yen bapake ora ana ing Swarga?”
***
            Mang Kasim mlayu menggeh-menggeh. Dheweke krungu kabar menawa awan kui ana penduduk sing mati ngombe racun. Rasa wedi nusuk-nusuk. Alesan wedine iku kuat banget. Bubuk putas sing dheweke simpen ing dhuwur gubug ilang. Ora ana sing liya, pelakune mesti Udin. Firasate ora mungkin salah menawa elingomongane karo bocah kui dhek ingi. Mlayune Mang Kasim kaendhek. Gendera kuning mancep alom ingngarep lawang. Swara uwong-uwong nangis krungu jelas saka njobo.
            “Sapa sing mati?” Takone Mang Kasim marang uwong-uwong. Ora ana sing njawab. Karodengkul dredeg, wong lanang tuwa iku mlebu omah sing dibeki para pelayat. Ing ngarep lawang, wong lanang iku ngadek kaku.
            “Julaiha ngombe racun,”bisikewong wedoksetengah tuwa.
            “Iya, cethek tenan pikirane. Apa ora mikir nasibe Udin?” sambung wong wedok liyakaro nada prihatin.
            Mang Kasim lungguh lemes. Para pelayat isih terus teko. Nanging ing antaranewong-wong sing nglayat kuiora anasingngerti menawa dhek ingi bengi sawise Udin turu, Julaiha tangi amarga ngelak. Wong wedok kuindelokgelas plastik isine banyu putih ing dhuwur meja. Dhewekengombe nganti enthek  ora ana sisa.***
Udin Ingin Pergi ke Surga
Oleh : Adam Yudhistira


            Gembira di wajah Udin secerah langit tengah hari. Ia duduk di bale-bale bambu sembari menantikan  penjelasan ibunya tentang surga. Tidak ada hal lain yang bisa membuat Udin begitu gembira sekaligus penasaran selain surga. Sejak kecil Udin hanya tinggal bersama ibunya. Bila ia sedang merindukan sosok bapaknya, maka ia akan merengek-rengek dan bertanya tentang surga, sebab setiap kali ia bertanya tentang bapaknya, maka ibunya pasti memberi satu jawaban yang disukainya: bapaknya ada di surga.
            "Di surga, aku betul bisa bertemu dengan bapak?" tanya Udin.
            Oh  tentu,”sahut Julaiha. “Di sana bapak menunggu kita. Kau bisa bertemu bapak di surga asal kau rajin salat, Nak. Kau sudah salat?”
            “Aku baru selesai salat Zuhur, Mak,”jawab Udin riang.
            “Iya, baguslah,”jawab Julaiha sembari mengusap kening anaknya. “Kau pasti akan bertemu bapak di surga.”
            Udin mengangguk kemudian meraih tangan ibunya. “Aku pergi dulu, Mak. Mang Kasim pasti sudah menungguku di dermaga, assalamualaikum....”katanya usai mencium punggung tangan Julaiha.
            “Walaikumsalam, hati-hati, Nak.”Julaiha memandangi tubuh bocah kecil itu dengan dada rengkah seperti dihantam kayu berduri. Udin selalu merindukan bapaknya. Sungguh sebuah kerinduan yang tak akan pernah sampai ke muara.
***
            Selepas pulang sekolah Udin pergi ke dermaga menemui Mang Kasim. Dengan perahunya, Mang Kasim kerap mengajak Udin mengantar hasil bumi dari desa-desa di pesisir yang hendak dijual ke kota kabupaten. Jalur sungai menjadi pilihan penduduk satu-satunya, sebab jalan beraspal belum sampai ke desa mereka.
            Biasanya, selesai membantu Mang Kasim, Udin akan duduk di dermaga sampai senja. Tempat itu sebetulnya tidak layak disebut dermaga, tapi penduduk sekitar sudah kadung menyebutnya dermaga. Hanya ada sebuah gubug kecil beratap daun nipah dan beberapa tonggak kayu untuk menautkan tali perahu di sana. Gubug itu milik Mang Kasim. Letaknya tepat menghadap ke sungai dan perbukitan.
            Udin pernah diceritai guru agamanya, bahwa di surga mengalir sungai-sungai dan gunung-gunung bercahaya. Senja yang berkilau dan mengoleskan pendarnya di permukaan sunga, warna kemerahan yang membungkus perbukitan, membuat Udin menjiwai apa yang diceritakan guru agamanya.
            “Mang, apa kau pernah pergi ke surga?”tanya Udin pada lelaki beruban yang sedang duduk di sampingnya menjirat jala yang terkoyak. Siang hari sudah berganti menjadi senja ketika Udin melempar tanya itu pada Mang Kasim.
            Lelaki tua itu terkekeh, “Kalau ingin pergi ke Surga berarti aku harus mati dulu, Din.”
            “Kalau begitu Bapakku memang sudah mati.”Pandangan mata bocah itu lesat menembus awan-awan pirau di manik langit. Bola mata lugu itu berkaca-kaca. “Ibu selalu bilang kalau Bapak ada di Surga.”
            Mang Kasim menghela napas. “Iya Ibumu memang benar, Din. Bapakmu ada di Surga.”
            Mang Kasim menatap wajah Udin dengan dada disamaki rasa haru. Terlihat dari tatapannya, lelaki tua itu sangat meyayangi Udin. Masih lekat dalam ingatannya ketika Sobari dikabarkan tewas sepuluh tahun silam. Ketika itu Udin masih di dalam perut Julaiha. Di siang naas itu, ia dan orang-orang menandu tubuh Sobari yang mati ditimpa kayu di hutan Kelingi.
            “Kenapa orang harus mati dulu agar bisa pergi ke Surga?”tanya Udin memecah lamunan Mang Kasim. Lelaki tua berkulit tembaga itu tercenung. Ia kehilangan kata-kata. Mang Kasim mencari kata paling mudah untuk dicerna pikiran kanak-kanak Udin. Seekor capung merah hinggap di ujung daun keladi, kemudian terbang lagi. Capung itu menjentik-jentikkan ekornya di permukaan sungai yang mengalir begitu tenang.
            “Kau pernah melihat capung keluar dari punggung kumbang air?”tanya Mang Kasim.
Udin mengangguk. Mang Kasim tersenyum. Tak mungkin pula Udin tak tahu. Bocah itu nyaris menghabiskan separuh waktunya di pinggir sungai, mustahil ia tak tahu cikal bakal adanya capung yang kerap ia tangkapi bila sedang merasa bosan lantaran tak ada muatan atau jika arus sungai sedang tidak bersahabat.
            “Seperti itulah mungkin cara menuju surga,”jawab Mang Kasim sebisa-bisanya. “Kumbang air harus mati dulu agar bisa menjadi capung. Capung yang bersayap dan dapat terbang ke banyak tempat.”
            Mata Udin berbinar mendengar penjelasan itu, “Oh jika aku punya sayap dan bisa terbang. Aku bisa menyusul bapak ke surga,”katanya sambil berdiri merentangkan tangan seperti bersiap untuk terbang.
            “Jangan dulu. Kau masih terlalu muda,”seloroh Mang Kasim. Lelaki tua itu tertawa hambar. Ia lalu menggantung jala dan meneguk kopi yang mulai dingin ditiup angin. Ada rasa pahit yang menggelontor di dada lelaki tua itu, rasa pahit yang berbeda dari rasa pahit kopi yang disesapnya.
            Sesaat Udin terdiam. Kepala kecil itu mengangguk-angguk. Senyum terkulum di bibirnya. Senyum misterius yang hanya Udin yang tahu apa rahasianya. Bocah itu bangkit dari duduknya dan berlari cepat meninggalkan Mang Kasim tegak di lantai papan dermaga.
            “Hei,Udin. Kau mau ke mana!?”
            “Aku mau pergi ke surga!”jawab Udin tanpa menoleh. Ia berlari sambil merentangkan tangan. Kali ini dengan mengepak-ngepakan tangannya seolah betul-betul sedang terbang. Udin makin jauh meninggalkan dermaga dan gubug Mang Kasim. Lelaki tua itu hanya bisa tersenyum saat menatap tubuh Udin yang lenyap ke balik tikungan setapak yang dirimbuni semak ilalang.
***
            Malam sudah terlampau tua. Bulan membakar pucuk-pucuk pepohonan. Julaiha sudah terlelap, tapi Udin masih terjaga. Mata bocah itu liar menerawang ke langit-langit. Kata-kata Mang Kasim kemarin terngiang-ngiang di telinganya: cara pergi ke Surga cuma satu, ia harus mati dulu. Kata-kata itu seperti pulut yang menjerat pikiran Udin. Melekat erat hingga menciptakan ilham di kepalanya.
            Udin betul-betul rindu. Ia ingin segera menemui bapaknya. Udin acap kali murung melihat teman-temannya bermain bersama bapak mereka. Sedangkan ia tidak. Cuma ada ibu dalam hari-harinya. Cuma ada Mang Kasim. Udin memejamkan matanya. Ia mendengarkan suara-suara di dalam kepalanya dengan hati dicekat tanda tanya.
            “Seperti apa rupanya surga? Adakah Bapak di Surga?”
            Demikian suara-suara dalam kepala Udin. Semua syarat pergi ke Surga sudah disiapkan. Ia tak pernah meninggalkan salat, sebab kata ibunya, salat adalah syarat utama masuk Surga. Udin juga telah menyiapkan bubuk yang ia temukan di gubug Mang Kasim.  Ia masih ingat raut tegang lelaki tua itu ketika ia menyentuh bubuk itu.
            “Kau bisa mati!”jerit Mang Kasim dengan mata melotot. “Itu bubuk putas. Kalau dilihat orang sekampung bisa kena masalah kita!”
            Udin tersenyum. Akal bulusnya berhasil mengelabui Mang Kasim. Ia berpura mengembalikan bubuk itu ke tempatnya dan Mang Kasim percaya. Saat lelaki tua itu silap mata, Udin menyambar bubuk itu lagi, lalu menyimpannya ke balik saku.
Sekarang semuanya sudah siap. Udin akan memulai perjalanannya ke surga. Sesekali bocah itu melirik ibunya, meneliti seberapa lelap perempuan itu tertidur. Udin menyenggol kakinya, memastikan ibunya telah terbenam dalam mimpi. Setelah betul-betul yakin, barulah ia bangkit dan turun dari tempat tidur tanpa bersuara.
            Bubuk itu ia tumpahkan ke dalam cangkir plastik, kemudian diaduknya dengan air. Setelah cukup larut, Udin kembali ke kamar. Ia meletakkan cangkir itu ke atas meja di sisi kanan tempat tidurnya. Udin menunggu azan Subuh bergema, baru ia akan  berangkat ke surga.
            Waktu berjalan tertatih-tatih. Serangga malam di luar dan cicak di dinding papan rumah bernyanyi syahdu. Sementara di atas tempat tidurnya, Udin masih setia membuka mata. Benak bocah itu ditaburi kemungkinan-kemungkinan yang membuat hatinya ragu. “Bagaimana kalau Bapak tidak mengenalinya? Atau bagaimana kalau Bapak tidak ada di Surga?”
***
            Mang Kasim berlari terengah-engah. Ia mendengar kabar bahwa siang itu ada penduduk yang mati minum racun. Rasa takut menusuk-nusuk. Alasan ketakutan itu teramat kuat. Bubuk putas yang ia simpan di atap gubug hilang. Tidak ada yang lain, pelakunya pasti Udin. Firasatnya tidak akan salah bila mengingat percakapan dengan bocah itu kemarin. Lari Mang Kasim terhenti. Bendera kuning terpancang layu di depan pintu. Suara orang-orang menangis terdengar jelas dari luar.
            “Siapa yang meninggal?”tanya Mang Kasim pada orang-orang. Tidak ada yang menjawab. Dengan lutut gemetar, lelaki tua itu masuk ke rumah yang disesaki para pelayat. Di muka pintu lelaki itu terpancang kaku.
            “Julaiha minum racun,”bisik seorang perempuan paruh baya.
            “Iya, dangkal nian keputusannya. Apa tak terpikir olehnya nasib Udin?”sambung perempuan lain dengan nada prihatin.
            Mang Kasim terduduk lemas. Para pelayat masih terus berdatangan. Namun di antara mereka tidak ada yang tahu bahwa tadi malam selepas Udin tertidur, Julaiha terbangun karena haus. Perempuan itu melihat cangkir plastik berisi air putih di atas meja. Ia meminumnya hingga tandas tak tersisa.***

Sumber: http://www.riaupos.co/3118-spesial-udin-ingin-pergi-ke-surga.htm


Tidak ada komentar:

Posting Komentar